به نقل از «باشگاه خبرنگاران»

اسرار اعمال حج در کلام بزرگان

تاریخ انتشار: ۹ خرداد ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۷۸۶۱۴۴۸

 این روز‌ها و تا فرارسیدن ماه ذی الحجة هر روز با شنیدن عزیمت گروهی از هموطنان به سرزمین وحی برای انجام اعمال حج تمتع، بیش از پیش ذهن‌ها و اندیشه‌ها حول مفهوم حج می‌گردد و انسان احساس نیاز می‌کند نسبت به این مناسک روحانی بیشتر آگاهی داشته باشد.

جریان حج، کعبه، طواف، سعی، رفتن به عرفات، مشعر، و منا مسیری است که حضرت جبرئیل (علیه السلام) این رسول امین الهی به حضرت آدم (علیه السلام) و در دل خودش اسرارزیادی دارد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

آغاز اعمال حج با اسراری که در مورد خلقت انسان است پیچیده شده است. این همان پیوستگی اسرار حج با خلقت انسان است. جبرئیل مناسک را به حضرت آدم (علیه السلام) آموخت و ایشان تمامی مناسک را یک بار تکرار کرد.

چگونگی آن را صادق آل محمد (علیه السلام) در حدیثی چنین فرمودند: «.. چون زمانی فرا رسید که خدا می‌خواست توبه آدم را بپذیرد جبرئیل را نزد او فرستاد. جبرئیل گفت: سلام برتو، ا‌ی آدم که بر آزما یش و آزمون خود صبرکردی و از خطای خود توبه کردی. همانا خدای سبحان مرا به سوی تو فرستاد، تا اعمال و عباداتی را که خدا می‌خواهد به سبب آن‌ها توبه تو را بپذیرد، به تو بیاموزم. پس جبرئیل دست آدم را گرفت و او را به محل کعبه آورد. ابری از آسمان فرود آمد و برمکان کعبه سایه انداخت. جبریل گفت: با پایت آنجا را که ابر سایه افکنده علامت بگذار، که آن قبله تو و آخرین فرد از فرزندان توست. آدم با پای خود آن جا را که ابرسایه افکنده بود، علامت گذاشت. سپس اورا به منی برد و مسجد منی را نشان داد، پس با پایش علامت گذاشت و نقشه مسجد الحرام را کشید و امتداد داد، پس از آن که جای کعبه را علامت نهاد. سپس او را از منی به عرفات برد و او را بر معرف (محل اعتراف درعرفه) اقامت داد.

پس جبرئیل گفت:، چون خورشید غروب کرد، هفت بار به گناه خویش اقرارکن و هفت ازخداوند بخواه که بیامرزد و توبه تو را بپذیرد. آدم چنان کرد و از این رو آن جا معرف (عرفه) نام نهاده شد، زیرا آن جا آدم به گناه خود اعتراف کرد و برای فرزندان او سنت شد که به گناهانشان اعتراف کنند، آنگونه که آدم اعتراف کرد و توبه بطلبد، آ نگونه که آدم طلبید.

سپس جبرئیل به او فرمان داد تا ازعرفات کوچ کرد و برکوه‌های هفت گانه گذشت، به او دستو داد که نزد هرکوه چهار بار تکبیر بگوید و آدم چنان کرد، تا آنکه به مشعر رسید. چون به مشعر رسید یک سوم شب گذشته بود. پس نماز مغرب و عشاء را آن شب و در آن جا با هم خواند.

سپس او را دستور داد تا دربطحاء (وادی مشعر) به رو درافتد. او هم به رو افتاد تا آنکه سپیده دمید، به او دستورداد برکوه، کوه جمع (مشعر) بالا رود و دستور داد، چون خورشید بر آمد، هفت بار به گناهش اعتراف کند و هفت بار ازخداوند توبه و آمرزش بخواهد، وآدم جنان کرد همانگونه که جبرئیل او را فرمان داد، وهمانا آن را دو بار اعتراف قرارداد تا درفرزندانش سنت باشد. پس هرکه از آنان، عرفات را درک نکرد و مشعر را درک کرد، حج خود را (تا منی) کامل ساخته است. سپس از مشعر به منی کوچ کرد و نیمروز به منی رسید به او دستور داد در مسجد منی دو رکعت نماز بخواند.

سپس دستور داد، برای خدا قربانی کند تا از او بپذیرد و بداند که خداوند توبه اورا پذیرفته است و قربانی کردن در فرزندان او سنت باشد. آدم قربانی کرد و خدا از او پذیرفت، پس آتشی از آسمان فرستاد و قربانی آدم را پذیرفت. جبرئیل به او گفت:‌ای آدم، خداوند به تو نیکی کرد، چرا که مناسکی را که به سبب آن‌ها توبه تو را می‌پذیرفت، به تو آموخت.».

بیشتربخوانید

چند توصیه بهداشتی برای قبل، حین و بعد از سفر حج

اما چرا نام این حج را با آنکه حضرت آدم (علیه السلام) اول بار انجام داد به عنوان حج ابراهیمی نامگذاری شده است.

علامه طباطبائی (رحمه الله) در تعبیر زیبایی می‌فرمایند:

وقتی که سرگذشت ابراهیم (علیه السلام)، آن چنان که در قرآن بیان شده را، به دقت مطالعه کنیم می‌یابیم که این جریان یک دوره کاملی از سیر عبودیت و بندگی خدا و به اصطلاح یک سیر وسلوک معنوی است که بنده از موطن خود تا قرب الهی را می‌پیماید و با پشت سر انداختن زخارف دنیا و لذائذ و آرزو‌های مادی و جاه و مقام و خلاصی از وسوسه‌های شیطانی به مقام قرب الهی دست می‌یابد.

این وقایع و اعمال و نسک حج گرچه به ظاهر از هم جدا هستند ,، اما مطالعه دقیق آن نشانگر دقایق آداب سیر طلب و حضور مراسم حب و عشق و اخلاص و بالاخره بیرون آمدن از مقامات دانیه و پیوستن ته مقامات عالیه است که هر چه بیشتر در آن وقت شود حقائق تازه‌تر و نکات لطیف‌تر عاید انسان می‌گردد.

از این رو خداوند متعال هم برای فراهم شدن این یر بندگی و رسیدن به مقام قرب و حضور الهی و زیارت کعبه حقیقی، به حضرت ابراهیم خلیل الرحمن و اسماعیل ذبیح الله (علیهما السلام) ماموریت دادند که حریم خانه اش را از ه چیزی که مانع این سیر و سلوک معنوی باشد، پاکسازی نمایند. تا زائران الهی در خانه اش صرفاً به او بیندیشند و دور او طواف نمایند و از ظلمت ماسوی الله رهائی یابند تا بتوانند در خانه عشق همان او شوند و آماده ملاقات با یگانه معبود علم هستی گردند.

و در تعبیر عارف واصل آیت الله ملکی تبریزی (رحمه الله) این چنین آمده است:

حج، دارویی الهی و مرکب از اجزاء بسیار نافعی برای بیماری‌های دل می‌باشد. بیماری‌هایی که قلب را از عالم نور باز می‌دارد. مثلا خرج کردن در حج بیماری بخل را معالجه نموده و تواضع و خواری در اعمال حج و طواف و نماز مرض تکبر را معالجه می‌کنند، بخصوص اعمالی که فلسفه آن را نمی‌دانیم، مانند هروله یا تحمل سختی‌های اعمال آن که تنبلی را معالجه می‌کند؛ و سایر اعمال آن... بنابراین حج و سایر عبادات باید آن طور انجام شود که خدا می‌خواهد و تنها زمانی به این امر رسیده و از نتیجه عبادت برخوردار می‌شویم که هدف از آن عبادت را بدانیم و اگر کسی حج را همانگونه که در این روایت آمده بود انجام داده و به تک تک اعمال و نیت‌هایی که در آن آمده بود عمل کند، می‌توان گفت: آنگونه حج را بجا آورده است که خدا می‌خواهد.

کلام بزرگان ما این گونه نشان می‌دهد که خروج از طبیعت و عالم ماده به سوی عالم ماوراطبیعت و پیوستن به توحید، در حج ابراهیمی شکل می‌گیرد. این مسیری است که حضرت ابراهیم (علیه السلام) به نحو کامل آن را رفته است و خدای متعال به ابراهیم (علیه السلام) امر فرمود: این طریق را در میان خلق ندا بده تا آنان نیز این طریق را بپیمایند تا به مقام قرب ما نزدیک شوند؛ بنابراین این حج، حج ابراهیمی نامگذاری شد.

امام باقر (علیه السلام):، چون خداوند- جلّ جلاله- به ابراهیم (علیه السلام) فرمان داد که میان مردم ندای حج سر دهد، او بر «مقام» ایستاد و بالای آن رفت، تا این که رو به روی کوه ابو قُبَیس قرار گرفت. پس در میان مردم، به حج ندا داد و به گوش همه آنان که تا برپاییِ قیامت، در صلب مردان و رحم زنان هستند، رساند.

المستدرک علی الصحیحین- به نقل از ابن عبّاس-:، چون ابراهیم (علیه السلام) کعبه را بنا کرد، خداوند به او وحی کرد که: «مردم را به حج، ندا بده»

ابراهیم (علیه السلام) گفت: آگاه باشید! پروردگارتان خانه‏ای برگزیده و شما را فرمان داده است که آن را زیارت کنید.

پس، هر چیزی که ندای او را شنید، از سنگ و تپّه و خاک، پاسخ داد: لَبَّیکَ اللَّهُمَّ لَبَّیک.

منبع: مهر

باشگاه خبرنگاران جوان وب‌گردی وبگردی

منبع: باشگاه خبرنگاران

کلیدواژه: اعمال حج حج تمتع

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.yjc.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «باشگاه خبرنگاران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۸۶۱۴۴۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

حضرت نجمه خاتون علیهاالسلام، مصداقی برای آیه شریفه تطهیر است

در این مجلس با شکوه که جمعی از فقهای گرانقدر، علمای اعلام، اساتید حوزه و دانشگاه، محققان و اندیشمندان و شعرای آئینی از شهرهای مختلف ایران و سایر کشورها حضور داشتند، آیت الله حاج سید حجت موحد ابطحی، در بیاناتی به عظمت حضرت نجمه خاتون سلام الله علیها پرداخت و ضمن تجلیل از نویسندگان، شعرای آئینی، هنرمندان و... که با ارائه آثار فاخر خود گام های مؤثری در معرفی مقام والای آن حضرت برداشتند، از حیات امام رضایی (بدواً و نشوا و مقاما) مرحوم آیت الله العظمی گلپایگانی قدس سره سخن گفتند و برکات زندگی ایشان را بر شمردند.
هم‌چنین پیام مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی کریمی جهرمی مدظله‌العالی در این جلسه قرائت شد. 
شایان ذکر است که به همین مناسبت بیش از صد اثر اعم از مقالات علمی و ادبی ارائه و در آینده نزدیک منتشر می شود.
پیام معظم له بشرح ذیل است:

بسم الله الرحمن الرحیم

الأُمُّ مَدرَسَةٌ إِذا أَعدَدتَها
أَعدَدتَ شَعباً طَیِّبَ الأَعراق

مادر، مدرسه و مکتبی است که اگر آن را به شایستگی آماده سازی، نسلی را که از تمام رگ و ریشه‌های او طهارت و پاکی می‌جوشد فراهم آورده‌ای

اقدام مبارک و مسعود پاسداشت مقام و منزلت بانوی معظم آسمانی حضرت نجمه خاتون سلام الله علیها را به برگزار کنندگان عزیز و گرامی آن تبریک عرض می‌نمایم.
شرف بانوان جهان حضرت نجمه سلام الله علیها که گاهی به عنوان ام البنین نیز از ایشان تعبیر شده است مادر والامقام امام و پیشوای مهربانمان حضرت ابالحسن الرضا علیه الاف التحیه و الثنا و کریمه اهل بیت علیهم السلام، حضرت فاطمه معصومه سلام الله علیهاست و ازین رو برای همگان، تعظیم و تکریم از این مجلله ی دوران امری لازم و مهم می‌باشد.
محدث بزرگوار قمی قدس سره نقل فرمودند که حمیده مادر امام کاظم علیه السلام در خواب مشرف به حضور رسول الله صلی الله علیه واله گردید و پیامبر به او فرمود: یا حمیدة هبی نجمة لابنک موسی فانّه سیلد منها خیر أهل الأرض؛ ای حمیده! نجمه را به فرزندت موسی علیه السلام ببخش؛ زیرا در این صورت به زودی از او فرزندی متولد خواهد شد که بهترین و برترین اهل زمین است. حضرت حمیده این فرمان را به جان اطاعت کرد و کنیز را به حضرت موسی بن جعفر بخشید و از آن بانوی آسمانی، حضرت رضا علیه السلام تولد یافت و پس از این تولد مقدس، امام موسی بن جعفر علیه السلام او را طاهره نامیدند و با این اقدام خود حضرت نجمه مادر امام رضا علیهم السلام را از جنس عزیزان خدا دانستند که در شان آنها آیه تطهیر نازل شده است و از همه عیوب و آلودگی‌ها پاک و منزه است و طاهر و مطهر می‌باشد و در نتیجه برای آیه تطهیر مصداق و نمونه‌ای تازه پیدا شد.
این بانوی معظمه حامل عنصری الهی و آسمانی یعنی حضرت امام علی بن موسی الرضا علیه السلام بودند و امامی را در دل پروراندند که پیامبر صلی الله علیه و آله او را بهترین خلایق در زمین بعد از موسی بن جعفر علیه السلام معرفی فرمودند. خداوندا! دل همه ما از یاد و نام این بانوی بهشتی بی تاب است. به حرمت نام فرزند ایشان و به پاس اقدامی که در راستای بزرگداشت چنین انسان آسمانی در حال انجام و برگزاری است دل‌های همه مردم عزیزمان را به هم نزدیک فرما و قلوب جوانان عزیز کشور را از ضربه‌هایی که از سوی دشمنان تشیع به اعتقادات آنان وارد می‌شود مصون و محفوظ قرارده و مردم رنج کشیده ی ما را از مشکلات مادی گوناگون و فوق تصوری که آنها را محاصره کرده است رهایی ببخش! موفقیت روزافزون همه عزیزان که در این اقدام مهم و مشحون از قداست همکاری می‌نمایند را از خدای متعال و از فرزند بی مثال آن فخر بانوان جهان و آبروی انسانیت و محبوب ملکوتیان حضرت علی بن موسی الرضا علیه السلام خواهانم. رحمت و درود خدا بر طراح این اندیشه عالم پاک دل و مخلص آیت الله حاج آقا حجت ابطحی دامت افاضاته.

علی کریمی جهرمی 
شوال المکرم ۱۴۴۵